به نقل از «ایمنا»

مرمت بناهای مهم تاریخی نیازمند کار گروهی منسجم و هوشمندانه است

تاریخ انتشار: ۹ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۶۳۲۳۷۵

یک کارشناس مرمت آثار تاریخی گفت: مرمت سازه‌های باستانی باید به دست هنرمندانی چیره‌دست در زوایای مختلف هنری، معماری، مهندسی و کاشی‌کاری به صورت فوق حرفه‌ای انجام شود. این مهم نیاز به یک گروه منسجم دارد تا با هوشمندی و دلسوزی در قبال آثار فرهنگی وارد عمل شوند و فعالیت کنند.

مژده حسنی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، اظهار کرد: نوع مرمت، مصالح و مواد اولیه‌ای که در آثار تاریخی استفاده می‌شود، بسیار حائز اهمیت است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مرمتگر حکم پزشکی را دارد که ابتدا باید تشخیص دهد و بعد با هوشمندی روش درمان و راه‌های درمانی را ارائه دهد، متأسفانه بعضی از اشتباهات مرمتی آسیب جدی به اثر وارد می‌کند که حتی ممکن است جبران‌ناپذیر باشد.

به گفته وی، داربستی که روی گنبد مسجد امام اصفهان بسته شده است، اصولی نیست و باعث شده است به سازه فشار وارد شود. گروه مرمتی باید یک طرح برای چگونگی سازه داربست گنبد مسجد، طراحی می‌کرد و همه جوانب را در نظر می‌گرفت تا آسیب به حداقل ممکن برسد، همچنین انتخاب درست و بجا در مورد مواد اولیه و مصالح مناسب به‌کار برده شده بسیار مهم است. مواد انتخابی باید از لحاظ نوع ترکیبات با مواد به‌کار برده شده در اصل اثر هماهنگ باشد، این موارد در واقع اصول اولیه و ابتدایی کار مرمت است.

این کارشناس ارشد مرمت آثار تاریخی افزود: گاهی برای این نوع آثار ابتدا حفظ اثر موجود و حفاظت از سازه به شکلی است که خود یک مرحله از کار مرمتی است و با کمترین دخالت در اصالت اثر باید به چگونگی مرمت و بقای آن فکر شود. متأسفانه باید گفت میراث فرهنگی به عنوان یک سازمان نظارتی با اهمال‌کاری و نداشتن نظارت درست بر پیمانکار مرمتی، در خسارت و آسیب به گنبد بی‌تقصیر نیست؛ چرا که اگر نظارت به موقع انجام می‌گرفت شاید اکنون شاهد این اتفاق نبودیم.

حسنی تصریح کرد: مرمتگران باید برای انتخاب راه حل در درمان، احیا و حفاظت اثر، هنرمندانه و هوشمندانه عمل کنند در غیر این صورت شاهد تخریب میراث فرهنگی و تاریخی کشور عزیزمان خواهیم بود. متأسفانه در این پروژه از افراد غیرمتخصص در بحث مرمت استفاده شده است.

وی تاکید کرد: مرمت چنین پروژه‌ای به دست هنرمندانی چیره‌دست در زوایای مختلف هنری، معماری، مهندسی و کاشی‌کاری به صورت فوق حرفه‌ای باید انجام شود. این مهم نیاز به یک گروه منسجم دارد تا با هوشمندی و دلسوزی در قبال آثار فرهنگی وارد عمل شوند و فعالیت کنند.

این هنرمند مرکت کار ابراز امیدواری کرد: این تجربه تلخ باعث شود که مسئولان توجه بیشتری به اصول مرمتی داشته باشند و با مدیریت درست و انتخاب تیم حرفه‌ای مناسب برای مرمت میراث فرهنگی کشور بهتر وارد عمل شوند چرا که در بعضی موارد خسارت‌های وارد شده قابل جبران نخواهد بود. خوشبختانه کشورمان از لحاظ علم مرمتی از استادان و نیروهای با تجربه و حرفه‌ای برخوردار است و نیازی به مرمت‌گران خارجی نداریم، در این میان باید گفت که بیشتر به انتخاب صحیح گروه‌های مرمتی و مدیریت درست و نظارت دلسوزانه نیازمند هستیم.

اواخر اردیبهشت امسال بود که اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان از اتمام عملیات مرمت گنبد عظیم مسجد تاریخی امام (ره) (جامع عباسی) اصفهان و جمع‌آوری داربست‌های گنبد پس از ۱۱ سال خبر داد.

گنبد مسجد تاریخی امام (ره) اصفهان با کاربرد بیش از ۵۰۰ هزار قطعه کاشی به‌عنوان بزرگ‌ترین گنبد کاشی‌کاری مساجد تاریخی جهان شناخته می‌شود. مسجد امام یکی از آثار تاریخی میدان نقش‌جهان اصفهان است که در دوران صفویه ساخته شد و از بناهای مهم معماری اسلامی به شمار می‌رود.

این مسجد به‌واسطه تزئینات بسیار شگفت‌انگیز به‌کاررفته در آن، شهرتی جهانی دارد. گنبد مسجد یکی از شاهکارهای معماری اصفهان است که به‌صورت دو پوسته (دو پوش) بناشده است. ارتفاع گنبد داخلی ۳۸ متر و گنبد خارجی ۵۴ متر است. این مسجد تاریخی در سال ۱۳۵۸ با مجموعه میدان امام (نقش‌جهان) به ثبت یونسکو رسید.

کد خبر 592217

منبع: ایمنا

کلیدواژه: مسجد امام گنبد مسجد امام اصفهان مرمت گنبد مرمت آثار تاریخی گنبد تاریخی مسجد امام مرمت بناهای تاریخی شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق میراث فرهنگی آثار تاریخی گنبد مسجد حرفه ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۶۳۲۳۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مسجد کبود تبریز؛ معماری زیبا و تاریخی ایران

در بافت تاریخی تبریز، یکی از جذاب­ترین جاذبه های تاریخی کشور، با نام مسجد کبود قرار گرفته است. مسجدی با نمای خیره کننده که با هزاران کاشی فیروزه‌ای درخشان تزیین شده است. معماری بی­نظیر این بنا که تلفیقی چشم‌نواز از سبک‌های معماری ایرانی، آناتولی و دوره تیموری است، جلوه ای ویژه­ به این مسجد بخشیده است. در ادامه بیش­تر با دیدنی های مسجد کبود تبریز آشنا خواهید شد.

آشنایی با تاریخچه مسجد کبود تبریز

مسجد کبود تبریز، با معماری بی‌نظیر و قدمت حدودا ششصد ساله‌اش، همچون نگینی فیروزه‌ای در قلب تاریخ ایران زمین می‌درخشد. این مسجد، یادگاری از سلسله آق قویونلو است و ساخت آن در سال 1465 میلادی به دستور جهانشاه، حاکم این سلسله، آغاز شد. اگر برای مسافرت با قطار از تهران به تبریز می روید، بازدید از مسجد کبود به هیچ وجه نباید از برنامه شما حذف شود. هنگام گشت و گذار در حیاط و تحسین کاشی‌کاری‌های ظریف آن، اجازه دهید تخیلتان شما را به دوران عظمت و شکوه هنری گذشته ببرد. مسجد کبود صرفاً یک مکان مذهبی نیست، بلکه گواهی بر قدرت ماندگار خلاقیت انسانی و زیبایی هنر است. مسجد کبود تبریز که در وقف‌نامه و شناسنامه‌ی بنا از آن با نام «عمارت مظفریه» یاد شده است، در زلزله ویرانگر سال 1778 میلادی آسیب جدی دید که فروریختن گنبدش انجامید. با وجود این آسیب ها، مسجد کبود همچنان نمادی از پویایی و میراث فرهنگی تبریز به شمار می رود. تلاش‌ها برای مرمت، به طور دقیق هویت معماری آن را حفظ کرده و اطمینان حاصل شده است که شکوه و جلال آن همچنان نسل‌های آینده را مسحور خود کند.

معماری مسجد کبود تبریز: شاهکاری از تناسب و ظرافت

مسجد کبود تبریز، با معماری منحصر به فرد و ویژگی‌های خاص خود، در میان دیگر مساجد هم‌دوره خود برجسته است. این مسجد، در سه جنبه، تمایز خود را به نمایش می‌گذارد:

کاشی‌کاری و ترکیب رنگ بی‌نظیر: استفاده از کاشی‌های فیروزه‌ای و آبی کبود در کنار آجرها، زیبایی خیره‌کننده‌ای به مسجد کبود بخشیده است. این مسجد، یکی از چهار مسجد آبی دنیا است که رنگ آن، نمادی از آسمان و معنویت است. ترکیب هنرمندانه آجر و کاشی در قوس‌ها، ستون‌ها، کتیبه‌ها و دیواره‌ها، ظرافت و دقت معماران ایرانی را به نمایش می‌گذارد. تناسب با اقلیم و آب‌وهوای تبریز: معمار مسجد کبود، با ظرافت تمام، بنا را با شرایط آب‌وهوایی تبریز سازگار کرده است. طراحی خاص پنجره‌ها، نور و گرما را به داخل مسجد هدایت می‌کند. وجود گنجه‌هایی برای قرار دادن کفش‌ها، نشان از توجه معمار به نیازهای نمازگزاران دارد. نقشه و پلان منحصر به فرد: مسجد کبود، برخلاف بسیاری از مساجد، ایوان فرعی ندارد. پس از گذر از سردر و رواق‌ها، وارد صحن اصلی مسجد می‌شوید که توسط چهار ستون بزرگ و گنبد مسجد محافظت می‌شود. ستون‌های موازی و صحن‌های مربعی، از ویژگی‌های تکرارشونده در معماری این مجموعه هستند. ساخت گنبد بزرگ مسجد بر روی چهار ستون، نشان از مهارت و خلاقیت معمار دارد.

آسیب‌های مسجد کبود:

متاسفانه، بخش‌های زیادی از مسجد کبود، به‌ویژه سردر آن، در اثر زلزله و شرایط اقلیمی تبریز آسیب دیده است. بی‌توجهی به حفظ و نگهداری این بنای تاریخی، از دیگر عوامل آسیب به مسجد کبود است. دزدیده شدن طلاهای کتیبه داخل مسجد، نمونه‌ای از این بی‌توجهی‌ها است.

مسجد کبود تبریز، با وجود آسیب‌های فراوان، هنوز هم شاهکاری از معماری ایرانی است. حفظ و مرمت این بنای تاریخی، وظیفه‌ای همگانی است تا این نماد ارزشمند فرهنگ و تمدن ایران، برای نسل‌های آینده به یادگار بماند.

مسجد کبود تبریز کجاست؟

مسجد کبود که به مسجد جهانشاه نیز معروف است، در مرکز شهر تبریز، در خیابان امام خمینی، روبروی بازار بزرگ تبریز واقع شده است. این مسجد در محله‌ای به نام گوی مسجد قرار دارد.

مسجد کبود از طریق وسایل حمل و نقل عمومی به راحتی قابل دسترسی است.

مترو: نزدیکترین ایستگاه مترو به مسجد کبود، ایستگاه میدان ساعت است که حدود 10 دقیقه پیاده‌روی دارد. اتوبوس: خطوط اتوبوس 1، 2، 3، 4، 7، 10 و 11 در نزدیکی مسجد کبود قرار دارند. تاکسی: تاکسی‌ها به راحتی در دسترس هستند و می‌توانند شما را به مسجد کبود ببرند.

ساعت بازدید مسجد کبود تبریز همه روزه از ساعت 8 صبح تا 5:30 بعد از ظهر است؛ البته ممکن است این زمان در روزهای خاص و فصل­های مختلف قدری متفاوت باشد.

جاهای دیدنی مسجد کبود تبریز

در جای جای مسجد کبود تبریز، جاذبه­های دیدنی و منحصر به فرد به چشم می­خورد.

برخی از دیدنی های این مسجد عبارتند از:

سردر مسجد: سردر مسجد کبود یکی از زیباترین بخش های مسجد است که با کاشی کاری های معرق و خطوط اسلیمی جلوه­ای ویژه را از همان ابتدای ورود به گردشگران ارائه می­دهد. گنبد مسجد: گنبد مسجد کبود به رنگ فیروزه‌ای است و با کاشی کاری های معرق تزئین شده است. محراب مسجد: محراب مسجد کبود از سنگ مرمر ساخته شده است و با نمایی زیبا چشم­ها را مزین می­کند. مناره های مسجد: مسجد کبود چهار مناره دارد که با کاشی کاری های تماشایی تزئین شده است. حیاط مسجد: در بخش­های مختلف حیاط مسجد کبود درختان و گل­کاری­های زیبایی به چشم می­خورد که زیبایی این مسجد را دوچندان کرده است.

علاوه بر این، مسجد کبود دارای چندین بخش دیگر نیز هست که عبارتند از:

کتابخانه: کتابخانه مسجد کبود در زمان خود یکی از بزرگترین کتابخانه های ایران بود. مدرسه: مدرسه مسجد کبود در زمان خود یکی از مهمترین مراکز آموزشی ایران بود. خانقاه: خانقاه مسجد کبود محل سکونت درویشان بود.

سخن پایانی

مسجد کبود به عنوان یکی از زیباترین جاذبه­های تاریخی و گردشگری کشور، تنها یکی از مقاصدی است که می­توانید در سفر به تبریز از آن بازدید کنید. تجربه جاهای دیدنی تبریز و حضور در کنار مردمان خون­گرم این شهر تا مدت­ها در خاطر شما باقی خواهد ماند. اگر شما نیز به دنبال این تجربه منحصر به فرد هستید، تنها کافی است همین حالا به سایت یوتراوز مراجعه کرده و بلیط سفر خود را با بهترین قیمت تهیه کنید.

کانال عصر ایران در تلگرام